Uçucu yağlar ve özellikleri

Bitkilerin ve bazı çiçeklerin özlerinin distile edilmesiyle yani damıtılmasıyla elde edilen uçucu yağlar, kimya biliminde “hidrosol” olarak anılır. Son yıllarda dünyadaki organik ürün kullanımına olan eğilim kozmetik sektörünü de etkilemiş ve uçucu yağlar özellikleri nedeniyle yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bazı uçucu yağlar doğal olduğu için cilt bakımında kullanılıyor olsa da,  tercih edilen uçucu yağın doğal olması için işlenen bitkinin de organik tarımla yetiştirilmesi gerekir. Bitkinin kendisinin ya da çiçeklerinin distile edilmesiyle üretilen uçucu yağların, organik tarımla üretim yapan sertifikalı üreticilerin temin edilmesi gerekir. Organik tarım sertifikası  olmayan üreticilerin zirai faaliyetlerinde kullandığı suni maddeler bitkinin özünden elde edilen uçucu yağların da doğal olmamasına neden olmaktadır. Organik uçucu yağlar yani hidrosoller üzerinde yapılan bilimsel araştırmalar, bu doğal yağların birçok tıbbi faydası olduğunu ortaya koymuştur.

Distile edilirken bitki özünün içindeki bileşenler suda erimekte, bu nedenle de uçucu yağların kimyasal içeriği son derece zengin olmaktadır. Vitamin ve minerallerin damıtma işlemi esnasında bitkinin kendisi ya da çiçeklerinin özününde erimesi, uçucu yağların son derece yararlı özelliklere sahip olmasına sebep olmaktadır. Buhar damıtma yöntemiyle bitkilerin ve çiçeklerinin özleri uçucu yağlara dönüştürülebildiği gibi, bunun için suya yatırma işlemi de kullanılmaktadır. Uçucu yağlar için tercih edilen buhar damıtma ya da suya yatırma işlemleri aynı zamanda aromatik yağ eldesi için de uygulanmaktadır.

GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizma) ürünü olan tohumlar kullanılarak yetiştirilen bitkilerin işlenmesiyle organik uçucu yağ elde etmek mümkün değildir. Benzer şekilde üretiminde hormon kullanılan ya da zirai ilaçlardan faydalanılan bitkilerin ve çiçeklerinin damıtılmasıyla da organik uçucu yağ elde edilememektedir. Suni gübrenin dahi üretim sürecine dahil olmaması gereken organik uçucu yağ üretimi, gerçekten de oldukça ciddi ve zor bir iştir. Tamamen organik olarak yetiştirilen bitkilerin ve çiçeklerinin uzun sürede damıtılması ile elde edilen uçucu yağlar en kaliteli ve aynı zamanda en yararlı olanlardır.

Uçucu yağların temel özellikleri; büyük çoğunlukla renksiz, genellikle oda sıcaklığında sıvı halde olmaları, uçucu yapıya sahip olmaları ve buharlaştırıldıklarında geride herhangi bir iz bırakmamaları olarak sıralanabilir. Genel olarak uçucu yağlar renksiz olsa da, bazı bitkilerden elde edilen uçucu yağlar sarı renktir. Ayrıca uçucu yağların bir diğer özelliği de suda eser miktarda çözünmeleridir. Uçucu yağlar her ne kadar suda çok az çözünse de, bu az miktar dahi kokularının suya geçmesi için yeterlidir.