Sümer medeniyeti ve tarihin şekillenişi
Tartışmasız “bilinen” insanlık tarihinin en önemli medeniyetlerinden biri olan Sümerler, Arap Yarımadası coğrafyasında ve özellikle Kuveyt bölgesinden çıkarak bereketli Mezopotamya topraklarında muazzam derece gelişmiş bir medeniyet kurmuştur. Gerçi Sümerlerin hala tam olarak nereden geldiği yani kökeni konusunda yüzyıllar öncesin olduğu gibi hala büyük tartışmalar yapılıyor olsa da bilim insanı olsun olmasın herkesin birleştiği ortak fikir; medeniyet tarihinin yazıyla, yazının da Sümerler ile başladığıdır. Şüphesiz bu görüş materyalist bir bakış açısına sahip olan bilimsel görüşle tarihe bakıldığında, insanlığın ilkelden gelişmişe doğru ilerlediğini kabul eden görüşlerce kabul edilmektedir. İnsanın dahil olduğu her konuda olduğu gibi tarihin kendisi de öznel olduğundan, yazının ne zaman ve kim tarafından bulunduğu da insanların dünya görüşüne göre değişebilmektedir. Ancak günümüzde genel kabul gören görüş, yazının ilk defa Sümer medeniyeti tarafından kullanıldığı yönündedir.
M.Ö. 4 bin civarında ortaya çıkan Sümerler, yazıyı bularak kendilerine edebiyat yapacak kadar kompleks bir dil geliştirmekten çok daha fazlasını yapmıştır. Tüm Mezopotamya toplumlarının tohumunu atan bu uygarlık, formal bilimlerin babası olarak kabul edilen ve pek çok bilim adamına göre “evrenin dili olan” matematiği de günlük hayatta aktif bir biçimde kullanmıştır. Tarihçilerin ortak görüşü, astronomi biliminin de ilk defa Sümerler tarafından bulunduğu yönündedir. Tıp bilimi üzerine dahi çalışmalar yapan ve pek çok bilgiye sahip olan bu medeniyet, öncesinde eşi benzeri bulunmayan ya da bulunsa dahi günümüzde bilinmeyen diğer tüm medeniyetlerden farklıdır. Çok tanrılı bir inanç sistemine sahip olduğu kabul edilen Sümerler tüm bunların ötesinde mitolojinin de temellerini atmış bir toplumdur.
Fal ve büyücülük gibi mistisizmin konusu olan konularda da oldukça faal olmaları, Sümerlerin günümüze dek binlerce insan tarafından araştırılmasına neden olmuştur. Eski dünyanın kadim toplumlarından biri olduğu ve doğaüstü bilgilerle kuşatıldığında dair fikirler, popüler kültürde pek çok kitap ve filme konu olmuştur. Büyük Tufan olarak bilinen ve daha çok Semavi dinlerin konusu olan tarihsel bir olaydan ilk bahsedenler, bilindiği kadarıyla yine Sümerlerdir. İnsanoğlu kökeni hakkında günümüzde dahi çok kapsamlı araştırmalar yapmayı sürdürsün, tarih perdesinde yaradılışa dair ilk betimlemeler Sümerlerde görülmektedir. Tarihçiler ile arkeologların ortak ilgi alanı olan Sümerlerin 30’dan fazla büyük kent kurduğu bilinmektedir.
Ziggurat olarak bilinen tapınaklarıyla, büyüye olan meraklarıyla ve yıldızları okuyarak baktıkları fallarla bugün dahi birçok insanın ilgisini çeken Sümerler, bilinen insanlık tarihinin şekillenişi derinden etkilemiş bir toplumdur.
