Nafaka çeşitleri

İştirak nafakası, yoksulluk nafakası ve tedbir nafakası olmak üzere toplamda üç tip nafaka vardır. Mahkeme sürecinin sona ermesine kadar geçen süre içerisinde verilen nafakaya tedbir nafakası, hakim kararı ile mahkeme süreci sonrası verilen nafakaya ise yoksulluk nafakası denir. İştirak nafakası, daha farklı bir yapıda verilen ve çocukların geçimine yardımcı olması için yapılan bir yardımdır. Eskiden sadece kadınların aldığı bir yardım olan nafaka, günümüzde geçerli olan yeni medeni kanun ile maddi sıkıntısı çekilmesi durumunda erkeklerin de alabildiği bir yardımdır.

Eşlerden birinin maddi sıkıntı çekmesi durumunda kişiye bağlanan bir yardım olan nafaka, kadınlara bekar kaldığı süre boyunca verilir. Ancak kadının başka bir erkekle evlenmesi durumunda, kendisine ödenen nafaka kesilir. Erkeklerde ise nafaka süresinin uzunluğu, hakim tarafından verilen karara göre belirlenir. Bu iki durum haricinde çiftlerin aralarında anlaşmaya varması ile de nafaka süresinin belirlenmesi sağlanabilir.

Tedbir nafakası

Adından da anlaşılabileceği üzere bir önlem olarak verilen tedbir nafakası, geçici bir süre için kişiye maddi yardım yapılmasını öngören bir nafaka türüdür. Hakimin belirlediği süre boyunca nafaka yardımı alan kişi, bu süre sonunda yine hakimin belirlemesi ile aldığı nafaka tamamen kesilebilir, miktar azaltılabilir ya da arttırılabilir. Davanın açılma aşamasında hakim dava dosyasının içeriğini tam olarak bilmediğinden, bir tarafın dava süreci boyunca mağdur duruma düşmemesi için tedbir nafakası bağlanmasına karar verebilir. Ayrıca “Ailenin Korunması Kanunu” kapsamında tüm hakimlerin, herhangi bir gerekçe göstermeden tedbir nafakası ödenmesine karar verme hakkı vardır.

İştirak nafakası

İştirak nafakası en basit anlatımla; davanın boşanma ile sonuçlanmasının ardından hakimin çocuk ya da çocukların geçimi için belirlediği miktarın, anne ve babanın ortak katılımı ile ödenmesidir. Ayrılık sonrası çocuğun kiminle yaşadığı da iştirak nafakasının belirlenmesinde önemlidir. Çocuğun birlikte yaşadığı taraf zaten bakımını üstlendiği için hakim bu tarafın daha az iştirak nafakası ödemesine ya da hiç iştirak nafakası ödememesine karar verebilir. Bu durumda diğer taraf iştirak nafakasının kendi payına düşen miktarın tamamını ödemek ile hükümlüdür.

Yoksulluk nafakası

Evlilik esnasında eşlerin kazançları aynı çatı altında toplandığından yani bütçelerinin bir olduğu varsayıldığından, boşanma ile ayrılan kişisel bütçelerin bir tarafı yoksul hale getirmesi nedeni ile oluşan durumlarda verilir. Boşanma ile gelir ayrılığından doğan dengesizliği düzeltmek için verilen yoksulluk nafakası, yoksul duruma düşen ya da düşme ihtimali olan tarafın maddi açıdan desteklenmesini sağlar. Hakim; boşanma sonrası çiftlerin ayrı ayrı kira, fatura, beslenme ve benzeri giderleri ödeyeceğini düşünerek hangi tarafın mağdur olacağına karar verir.