Empati kurma ve iletişim

İnsanoğlunun doğası gereği diğer insanlarla sürekli iletişim halinde olan sosyal bir varlık olması, sosyal hayatta karşısındaki insanın duygu ve düşüncelerini anlama yeteneğini etkili bir biçimde kullanmasına neden olmuştur. Bu aşamada devreye giren empati kavramı, bir başka kişinin davranışlarını, düşüncelerini, duygularını ve içinde bulunduğu durumu anlamak manasına gelmektedir. Karşısındaki kişinin davranışlarının altında yatan nedenleri ve kişiyi hangi motivasyonun bu tarz davranışlara ittiğini anlamaya çalışmak olarak da tanımlanabilen empati kavramı, kişinin iç dünyasında yaşadığı bir durumdur. Eşduyum kelimesi empati tabirinin eşanlamlısı olarak kullanılırken, antipati de empatinin zıt anlamlısıdır.

Psikoloji biliminin yüzyıllar boyunca yakından ilgilendiği kavramların başında gelen empati üzerine birçok çalışma yapılmıştır. Yakın geçmişe kadar empatinin kişinin büyüme sürecinde ailenin ve dış ortamın etkisiyle oluşan bir tutum olduğu düşünülürken, günümüzde yapılan araştırmalar empati yeteneğinin her insanda olan ve doğuştan gelen bir yetenek olduğuna dair görüşleri kuvvetlendirmiştir. Modern psikoloji empati yeteneğinin insanlarda doğuştan itibaren var olduğuna dair görüşleri, bebekler üzerinde yapılan incelemeler doğrultusunda geliştirmiştir. Bu çalışmalar sonucunda ayrıca insanların doğuştan itibaren sahip olduğu empati yeteneğini birçok farklı etken nedeniyle hızla kaybettiği de ortaya çıkmıştır.

İnsan psikolojisi oldukça karmaşık ve birçok farklı faktörün etkileşim halinde olduğu bir doğaya sahip olduğundan, günümüzde dahi dünya genelindeki psikiyatri uzmanları empati konusuyla yakından ilgilidir. Empati her ne kadar bazı uzmanlar tarafından bebeklik döneminden sonra çok çabuk kaybedilebilen bir yetenek olarak tanımlansa da, bu yeteneğin tekrar kazanılmasının da mümkün olduğu düşünülmektedir. Acele kararlar vermeden, yorumda bulunmadan önce durumu doğru şekilde analiz ederek, karşısındaki insanı anlamaya yönelik sorular sorarak, hemen yargılamamaya çalışarak, geçmiş tecrübelerden dersler çıkararak empati yeteneğinin geliştirilebileceğine yönelik birçok çalışma mevcuttur.

İnsanların empati yeteneklerini geliştirmek için iletişimde oldukları kişinin de tıpkı kendileri gibi bir “insan” olduğunu unutmaması ve kişiyi yargılamadan önce kendi davranışları ile düşüncelerini gözden geçirmesi gerekir. Empati doğru şekilde kullanıldığında işbirliği, mutluluk, refah ve üretkenlik gibi pek çok olumlu etkiye neden olacaktır. Kendini karşısındaki insanın yerine koyabilme yeteneği olan empati, iletişimin en önemli konularından biridir. İnsanların birbirlerinin düşüncesini ve davranışlarını doğru bir biçimde anlamasını sağlayan empati, insan ilişkilerinin gelişmesini sağlar. İnsanların iletişim kurarken karşısındaki insanı anlaması kadar önemli olan bir diğer konu da, iletişim kurulan kişiye anlaşıldığını doğru şekilde ifade edebilmektedir.

Rahnansaika