Fotosentez nedir?

Fotosentez, yeşil bitkilerin ışık enerjisini kullanarak karbon özümlemesi yapması olayına verilen addır. Fotosentez olayı ile birlikte bitkiler, havadan aldıkları karbondioksiti (CO2) ve suyu (H2O) birleştirerek organik bileşikler üretilirler. Klorofil içermeyen bitkiler fotosentez yapamazlar. Klorofil içeren bitkilerde de fotosentez ağırlıklı olarak yapraklarda gerçekleşir.Fotosentezin yapılabilmesi için en önemli unsur güneş ışığıdır. Güneş ışığını enerji kaynağı olarak kullanan bitki fotosentez sonucu glikoz, su ve oksijen üretir.

Fotosentez olayının varlığı ile ilgili ilk iddia 1771 yılında Joseph Priestley tarafından ileri sürülmüştür. Joseph Priestley; diğer canlılar tarafından kirletilen havayı bitkilerin temizlediğini söylemiştir.

Fotosentez bir dönüştürme olayıdır. Havadaki karbondioksit güneş enerjisinin yardımı ile nişasta gibi yüksek enerji depolanan karbonhidratlara dönüştürülür. Besine ihtiyaç duyan bitki daha sonra bu karbonhidratlarda depo edilmiş enerjiyi kullanır.

Fotosentez sadece ilgili bitkinin kendi besin ihtiyacını karşılaması demek değildir. Fotosentezin doğa için birçok farklı faydası mevcuttur. Bunları şu şekilde özetlemek mümkündür:

• Bitkiler besin halkasının ilk zinciridir. Fotosentez, zincirin sonraki halkası, yani bitkiler harici diğer canlılar, için de besin ihtiyacının karşılanması anlamına gelen doğa olaylarından biridir.
• İnsanların ve hayvanların solunum neticesinde havaya verdikleri karbondioksit gazı fotosentez ile birlikte bitkiler tarafından havadan ayrıştırılmaktadır.  Zira, fotosentez  karbondioksit ve suyun birlikte, organik bileşiklere yani besine dönüştürülmesi demektir.  Fotosentez sonucunda ise canlıların solunum için  ihtiyaç duyduğu oksijen havaya salınır. Yani, bitkiler fotosentez yapmıyor olsalardı, tüm diğer canlılar için hayati önemi olan oksijenin doğada yeterince bulunması ile ilgili sorunlar yaşanıyor olurdu. Fotosentez olayı, havanın karbondioksit (CO2) ve oksijen (O2) dengesinin sağlanmasında kritik bir role sahiptir.

Doğadaki tüm olaylar bir zincir şeklinde canlıların hepsini ilgilendiren sonuçlar doğurmaktadır. Buna “doğanın dengesi” adı verilmektedir. Fotosentez de bu dengenin sağlanmasındaki en önemli olaylardan biridir.