Ezerberleme yöntemleri
Her ne kadar birçok bilim adamı ve psikolog ihtiyaç olduğunda bilginin ezerbelenmemesi gerektiğini söylese de, yine de insanlar kısa süreli başarılar elde etmek ya da kazanç sağlamak adına yüzyıllardır ezberleme yolunu tercih etmiştir. Uzmanların ezberlemek yerine bilginin öğrenilmesi gerektiğini söylemesi, aslında beynin çalışmasıyla ilgili yapılan bilimsel araştırmalar sonucu elde edilen bilgilerden kaynaklanır. İnsan beynindeki hafıza merkezi biyolojik olarak üç farklı bölümden oluşmaktadır; duygusal hafıza, kısa süreli hafıza ve uzun süreli hafıza.
İnsan beynindeki bulunan bu üç farklı hafıza bölümünün bir arada etkili bir şekilde kullanılması gerçek anlamda ve uzun süreli öğrenmeyi mümkün kıldığından, bilim adamları ezberden kaçınılması gerektiğini söylemektedir. Kısa süreli hafızanın etkili bir biçimde kullanıldığı ezberleme yöntemlerinde bilgi, kişinin uyguladığı farklı tekniklerle kısa süre içerisinde öğrenilebilir. Ancak bu şekilde hızlı bir biçimde öğrenilen bilginin de yine aynı hızla unutulacağı unutulmamalı ve hafızanın kapsamlı bir biçimde kullanılarak bilginin uzun süreli hale getirilmesi gerekir.
Görsel, merkezi ve döngüsel olarak üç farklı şekilde edinilen bilgilerin depolandığı hafızaya kısa sürede bilgi yüklemek için kullanılan “Rote Yöntemi“, birçok insanın ezber için kullandığı uygulamalardan biridir. Papağan Tekniği olarak da bilinen Rote Yöntemi, bilginin kısa süre içerisinde çoklu tekrar edilmesiyle kısa süreli hafızaya yerleştirilmesini sağlar. Ayrıca son yıllarda yapılan araştırmalar “Alfabe Yöntemi” olarak isimlendirilen harflerin kullanıldığı uygulamaların da ezber konusunda büyük bir yardım sağladığını göstermiştir.
Alfabe Yöntemi uygulayan kişi ezberlemek istediği bilgileri belirli parçalara böler ve her bir parçaya belirli bir harf verir. Tüm harfler birlikte okunduğunda ortaya kişi için anlamlı olan bir kelime veya cümle çıktığından, kişi kelimeleri oluşturan harflerin ne manaya geldiğini daha kolay hatırlayabilir. Bunun dışında “Aralık Bırakma Yöntemi” olarak bilinen periyotlu öğrenmenin de ezber konusunda işe yaradığına dair bazı araştırmalar vardır.
Aralık Bırakma Yöntemi’nde kişi ezberlemek istediği bilgiyi birkaç defa okuduktan sonra belirli bir süre okumaya ara verir ve sonrasında aynı işlemi tekrarlar. Her tekrarda beyinin hafıza bölümünde daha fazla bağlantı oluştuğu için kişinin yaptığı tekrarlar bilginin ezberlenmesini sağlamaktadır. Zeigarnik Etkisi olarak bilinen bu durum, insanların bitmeyen ya da yarım kalmış işleri tamamlanan işlere göre çok daha uzun süre ve daha kolay bir biçimde hatırlayabilmelerinden kaynaklanır. Aralık Bırakma Yöntemi’ni uygulayan kişi okumayı yarıda keserek Zeigarnik Etkisi yaratır ve böylece ilgili bilgi daha kolay ve uzun süreli olarak hatırlanır.
