Silaj yapımı

Hemen hemen her türlü yeşil bitki silaj haline getirilebilse de, maliyet açısından düşünüldüğünde en verimli ürün mısır silajından elde edilir. Silajlama bir çeşit yem turşulaması olduğundan, yemin ucuz maliyetli olması oldukça önemli bir konudur. Su oranı yüksek olan yeşil yemlerin oksijensiz ortamda belirli bir süre bırakılması ve böylece süt asiti bakterilerinin fermantasyon başlatması, silaj yemin de oluşmasını sağlamaktadır.

Dünya genelinde silaj hammaddesi olarak mısır kullanılmaktadır ki mısır koçanı, silaj kalitesini doğrudan belirleyen bir faktördür. Yapılan araştırmalar koçanlı silaj yemlerin besin değeri açısından diğer türlerden 3-4 kat daha besleyici olduğu ortaya çıkarttığından, silaj için kullanılacak mısırın da muhakkak koçanlı olması gerekir.

Silaj kalitesi; koçan bağlama oranı, hasat zamanı, parça büyüklüğü, doldurma zamanı, sıkıştırma miktarı mısırın türü gibi birçok farklı etkenin bir araya gelmesiyle belirlenir. Bu etkenlerden birinin eksikliği ya da birinde meydana gelen aksaklıklar, mısır silajının da kalitesini büyük oranda arttıracaktır. Mısır koçanları silajın miktar olarak yarısını, besin değeri olarak da yaklaşık olarak %70’ini oluşturmaktadır.

Mısır koçanlarının içinde bulunan karbonhidrat besin değeri açısından önemli olduğu kadar bakterin yaptığı fermantasyonun da gerçekleşmesi için gereklidir. Koçan miktarı az olan ya da hiç olmayan mısırlardan ancak düşük kaliteli silo yemler üretilebilir. Silo yemlerin besin değeri olarak düşük miktar olaraksa az olması hem sağlık hem de ekonomik açından büyük bir olumsuzluktur.

Eski Mısır Dönemi’nden günümüze insanoğlu yemleri farklı yöntemlerle turşulaştırmış ve böylece uzun süre boyunca dış koşullara dayanabilmesini sağlamıştır. Yem silolarıysa, ilk olarak 8. yüzyılda İtalya coğrafyasında kullanılmaya başlanmıştır. 18. yüzyıla gelindiğindeyse neredeyse tüm Avrupa coğrafyasında yaygın hale gelen yemlerin silo haline getirilmesi, günümüze dek üzerinde yapılan çalışmalarla daha da geliştirilmiştir.

Günümüzde silaj yapımı üzerinde çalışan bilimadamları, arpa ve yulaf gibi ürünlerden de ekonomik silaj üretmeyi başarmıştır. Birçok bölgede mısır haricinde bu tür bitkilerden de silaj yapılmakta ve elde edilen bu silaj yüksek kaliteli olarak kabul edilmektedir.