Manyetik alanın etkileri

Bilimin en kapsamlı ve bünyesinde hala pek çok soru işaretini barındıran manyetik alan, +500ºC ile -273ºC arasında özelliği kaybolmadan vektörel olarak ölçülebilen bir büyüklüktür. Elektromanyetizma olarak da isimlendirilen manyetik alanın tanımı, kendisini inceleyen bilim dalına göre de farklılık gösterebilmektedir. “Bilinen hiçbir temel altyapısı olmayan” atomaltı parçacıkların içsel olarak yani kendiliğinden içlerinden gelen bir biçimde ürettiği bir alan olarak ifade edilen manyetik alanın, elektrik yükleri ya da elektrik alanlarının değişkenliği ile kendiliğinden oluştuğu da söylenebilir. Büyük ölçekte bilim tarihinin kendi başına bir efsaneye dönüşmüş isimlerinden Nikola Tesla’ya ithafen Tesla birimi ile ifade edilen manyetik alan, günlük olaylarla ilişkili daha küçük ölçekte Gauss birimiyle ifade edilir. Manyetik alanın etkileri ise başlı başına çok karmaşık konuların birbiri ile etkileşim içinde olduğu ve belki de doğa bilimlerinin en kompleks konularından biridir…

  • Bilimsel bir bakış açısı ile manyetik alan

Manyetik alanın etkileri konusu; Özel Görelilik Kuramından Lorentz Kuvvetine, Maxwell Denklemlerinden Kuantum Fiziğine, Faraday Yasalarından bağıl manyetik geçirgenliğe, Biot Savart Yasasından Laplace Kuvvetine birçok farklı konuyu bünyesinde barındırmaktadır. Tüm bunların haricinde daha da onlarca ve hatta yüzlerce farklı bilimsel çalışmanın doğrudan ve dolaylı olarak ilgili olduğu manyetik alanın etkileri konusu bazen de bakış açısına göre değişmektedir. Nitekim Kuantum Fiziğinin meşhur Kopenhag yorumuna göre manyetik alan; eletromanyetik değişimler sonucunda görülen foton değişimi sebebiyle oluşmaktadır. En basit şekilde manyetik alanın etkileri, hareket eden elektrik yükünü etkileyen Lorentz Kuvveti ile açıklanır ki bu dahi başlı başına bir uzmanlık konusudur.

  • Manyetik alanın insan üzerindeki etkileri

Dünyamızın içinde yer aldığı evrende birçok farklı cismin bir manyetik alanı vardır, tıpkı dünyamızın olduğu gibi… Dünyanın kendisi de bir manyetik alan üretir ki, bu etki insanoğlunun yaşamını sürdürebilmesinin de temel nedenlerinden biridir. Zira Güneşimiz, görünür ışığın ötesinde Kızılötesi(infrared) ve morötesi(ultraviyole) farklı ışınımlar üretmekte ve bu ışınımların da insan üzerindeki zararlı etkilerin “muazzam derecede büyük bir kısmı” dünyanın manyetik alanı sayesinde insanoğluna etki etmemektedir. Bir başka değişe insanoğlunun yaşamına devam edebilmesi, dünyanın manyetik alan üretmeyi sürdürmesine bağlıdır. Bu dahi manyetik alanın insan üzerinde ne denli etkili olduğunu açıklamaya yeterlidir. Evrenin bir parçası olan dünya gibi dünyanın bir parçası ve dolayısı ile evrenin bir parçası olan insanlar da kendi manyetik alanını üretmektedir.

Basit bir biçimde elektronların çekirdeğin etrafında dönmesi ile oluştuğu söylenen manyetik alan, aslında zannedilenden çok daha kompleks ve evrendeki her “şey” ile etkilidir. İnsanoğlunun “normalde maruz kalması gerekenden” daha fazla/yoğun bir manyetik alan tesirine maruz kalması, tartışma götürmez derecede ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir.