Zehirli örümcek türleri

Örümceklerin avları dışında diğer canlılara saldırarak ısırmaları, tıbbi açıdan önemli sonuçlar doğurabilecek ciddi yaralanmalara neden olabilir. Çoğu insan farkında olmasa da, günlük hayatta karşılaşılan örümcek türlerinin yarısı, insan derisine işleyebilecek kadar kuvvetli kelisere sahiptir. Keliser örümcek ve akreplerin ağız yapısını tanımlamak için kullanılan bir sözcüktür ve diş ya da kıskaç gibi farklı anlamlar alabilir. Bu nedenle tıbbi açıdan tehlikeli sonuçların gelişmesine neden olabilecek yaralanmalara neden olabilecek örümceklerin zehirden önce bu zehri vücuda uygulayabilecek uygun ağız yapısına sahip olması gerekir.

Tetrapulmonata grubu örümceklerinde görülen sustalı keliserler, örümceğin ısırma kabiliyetinin büyük oranda artmasını sağlar. Avını ısırdığında kenetlenerek hayvanın kurtulamamasını sağlayan keliserler olduğu gibi, bazı örümcek türlerinde de iğnenin daha derine girmesini sağlayacak bir yapı göze çarpar. İlk bakışta bu kadar çok türün insana zarar verebilecek ısırma yeteneğine sahip olması korkutucu görünse de, aslında örümcek ısırıklarının yaklaşık olarak %98’inin zararsız olduğu söylenebilir. Ancak nadir görülen durumlarda örümceğin zehri nekrotik yaralara, semitik zehirlenmeye, farklı ve kompleks semptomlara ve ölüme dahi neden olabilir.

Piyoderma gangrenosum, Staphylococus ve Streptococcus gibi örümcek türlerinin ısırığı zehir dışında çok derin enfeksiyonların gelişmesine de neden olabilir. Örümcek ısırıklarında büyük bir çoğunlukla “Solifugae” familyası dışındaki yaralanmalar tıbbi açıdan büyük sorunlara neden olmaz. Derin enfeksiyonların gelişmesine neden olabilecek örümcek ısırıklarının da önemli bir tıbbi etken olduğu düşünüldüğünde, örümceğin sahip olduğu zehir kadar keliser yapısı ve yaranın enfeksiyon kapması da önemsenmelidir. İnsanoğlu için örümcek ısırmalarındaki en büyük tehlike, örümcek venomundaki yani zehrindeki toksit değeridir. Bilimadamları yalnızca birkaç tür olsa da bazı örümceklerin tek bir ısırık ile ölüme neden olabileceğini görmüştür.

Uloboridae ve Holarchaeidae dışındaki neredeyse tüm örümcekler kendilerine ait bir venom üretebilmektedir. Örümcek dünyasında zehir üretimi bu kadar yaygın olsa da, bu zehirlerden çok azı insan için tehlikelidir. Doğrudan insanın sinir sistemini etkileyerek çok ciddi bulguların gelişmesine ve ilerleyen aşamada ölüme neden olan örümcek venomları, dünya genelinde yalnızca belirli türlerde görülür. İnsan açısından tehlikeli olan örümcek türleri; Atrax, Latrodectus, Loxosceles ve Phoneutria olarak tanımlanmıştır. Bu örümcek türlerinin ısırığına maruz kalarak yaşamını yitiren insanlar olduğu, iletilen raporlar doğrultusunda bilinmektedir.