Sümbül bakımı

Çiçeklerinin görüntüsü kadar kokusunun da güzelliği ile insanlara büyük keyif veren Sümbül, Zambakgiller familyasının bir mensubu olarak Hyacinthus cinsi bitkilerden biri olarak tanınmıştır. Ancak yakın geçmişte Sümbül’ün Zambakgiller familyasına ait olmadığının saptanması ile günümüzde bu bitkinin familyası Hyacinthaceae olarak tanımlanmıştır. En doğuda İran, batıdaysa Türkmenistan’a kadar yayılan bir coğrafyada yetişen Sümbül, anavatanı olan bu bölgeler dışında Akdeniz kıyılarının ılıman ikliminde de yetiştirilebilmektedir. Antik Yunan döneminde dahi yetiştirilen ve birçok mitolojik hikayede adı geçen Sümbül, günümüze dek geçen yüzyıllar içerisinde insanoğlunun bahçelerini süslemeye devam etmiştir.

Soğanlı bir kök yapısına sahip olan Sümbül, doğrudan güneş ışığı almayan yerlerde yetiştirilmektedir. Özellikle Nisan ayından Eylül ortalarına kadar öğlen saatlerinde dik açıyla gelen güneş ışınlarından korunması gereken Sümbül, dolaylı yoldan doğal ışık almayı seven bir bitkidir. Bu nedenle Sümbül ekimi için en uygun yerler güneş ışığını nispeten perdeleyecek geniş yapraklı bitkilerin yanıdır. Çiçeklerin yapısını uzun süre muhafaza etmesi için bitkinin muhakkak gece donları yaşanmayan iklimlerde yetiştirilmesi gerekir. Akdeniz İklimi görülen bazı bölgelerde Şubat ayında gece donları yaşandığından, Mart başına kadar geçen bu dönemde ekstra dikkatli olmak gerekir.

Sümbül doğrudan güneş ışığını sevmediği gibi şiddetli rüzgar akımlarının olduğu bölgelerle de arası iyi olan bir bitki değildir. Bunun için deniz kıyısında şiddetli rüzgarların estiği bölgelerde ekilmemesi veya ekim yapıldığında muhakkak önüne siper görevi görecek nesneler konulması gerekir. Bitkinin gelişme döneminde esen şiddetli rüzgar gövde ve tomurcuk yapısına zarar verdiğinden bitkinin çiçeklenmemesine neden olabilir. Kış aylarında da çok soğuk havalarda hayatta kalamayan bir bitki olduğundan, kış sıcaklıklarının 13-14 derecenin altına indiği coğrafyalarda yetiştirilememektedir.

Kış aylarında Sümbül’ün uzun süre susuz bırakılmaması da gerekir. Bitkinin su ihtiyacı tıpkı diğer türlerde olduğu gibi yaz aylarının sıcak havasında çok daha fazlalaştığından, en az haftada iki defa iyice sulanması gerekir. Yaz aylarında sulanan Sümbül’ün tüm köklerinin ıslandığından da emin olunmasında yarar vardır. Bitkinin tabağının da sulama sonrası kontrol edilmesi ve tabakta su birikintisi oluşmamasına özen göstermek gerekir. Ayrıca çoğu insan evde Sümbül yetiştirirken çok sık saksı değiştirerek bitkinin büyüyememesine neden olur. Ayrıca Sümbül çok geniş saksılarda köklerini yeterince geliştiremediğinden hızlı bir şekilde büyüyemez.