Risk ve risk yönetimi

Küresel ekonomilerin her geçen gün daha da karmaşık bileşenlerin etkisinde kalması ile farklılaşarak yeni bir kimlik kazanan işletme yönetimi, risk ve risk yönetimi konusunun dünya genelinde büyük önem kazanmasına neden olmuştur. İşletmelerin ticari faaliyetleri sırasında karşılaşabileceği risklerin önceden tahmin edilmesi ve ayrıntılı bir analiz sonucunda yapılan planlama ile risk yönetiminin doğru şekilde yapılandırılması, işletmenin geleceğini belirleyecektir. Risk yönetimi, işletmenin içinde bulunduğu riskli ortamdan mümkünse etkilenmemesi ya da bu etkinin asgari düzeyde tutulması için yapılan tüm çalışmaları kapsamaktadır.

Risk yönetiminde öncelikli hedef, ticari faaliyetler esnasında karşılaşılabilecek risklerin tam olarak ortadan kaldırılmasıdır. Ancak bazı durumlarda işletmenin piyasa genelinde hakim olan ortam nedeniyle riske girmeme imkanı bulunmadığından, risk yönetiminin doğru şekilde yapılandırılması ile bu tür durumlarda risklerin asgari seviyeye indirilmesi gerekir. Doğru planlama işletmenin asgari seviyede risk almasına rağmen piyasa koşullarını kendi avantajı doğrultusunda kullanmasını ve böylece düşük risk seviyesinde rağmen yüksek düzeyli başarı elde etmesini sağlayacaktır.

Risk yönetiminin en önemli ayağı olan “risk analizi”, işletmenin ticari hayatının ilerleyen dönemlerinde karşılaşabileceği potansiyel risklerin belirlenmesidir. Risk belirlemesinde dikkat edilmesi gereken hususların başında ise, piyasa genelinde karşılaşılabilecek risklerin doğru şekilde sınıflandırılması gelir. Risk sınıflandırılması ile işletmenin gelecekte karşılaşabileceği önemli risk alanlarının gözden kaçırılması engellenir ve kategori bazında yapılan incelemeler ile farklı alanlara gereken özen gösterilir.

Ekonominin küreselleşme süreci içine girmesi ile tüm işletmelerin dünya genelinde oluşan risklerden etkilenmeye müsait bir hale gelmesi, risk yönetimi konusunda oldukça farklı bileşenlerin devreye girmesine neden olmuştur. Günümüzde gerek bölgesel gerekse de uluslararası boyutta ticari faaliyetlerde bulunan tüm işletmelerin; piyasa şartları, finansal piyasaların durumu, üretim aşamaları, işletme girdileri, hukuksal yaptırımlar, denetim şartları ve vergilendirme gibi alanlarda karşılaşabileceği riskleri doğru şekilde analiz etmesi gerekmektedir. Potansiyel risk grupları tüm bu bileşenlerin dışında piyasa genelinde gelişen diğer pek çok unsurdan da etkilendiğinden, risk yönetimi yapılırken güncel gelişmelerin de takip edilmesi gerekir.

Riskin belirlenmesinin ardından işletmenin kaderini etkileyebilecek kadar önemli olan olasılıklar konusunun da doğru şekilde analiz edilmesi gerekir. Zira potansiyel gelişmeler doğru şekilde belirlenmiş olsa da, tanımlanan risklerin gelecekte oluşma olasılıklarının da doğru şekilde hesaplanması gerekir. İşletmenin gerçekleşme olasılığı en yüksek olan risklere karşı her zaman bir B planının bulunması da gerektiği de unutulmamalıdır. Potansiyeli en yüksek olan risklerin gerçekleşmesi halinde işletmeye ne gibi maliyetlerin yükleneceği de muhakkak incelenmelidir. Son aşamada alınacak tedbirlerin doğru şekilde belirlenmesi ile işletmenin daha sağlam adımlarla ticari hayatına devam etmesi sağlanır.