Renklerin insan psikolojisine etkisi

İnsanoğlu uzun yıllar öncesinde dahi renklerin çevre algısı üzerindeki etkilerini fark etmiş ve renklerin insan psikolojisine etkisi üzerine araştırmalar yapmıştır. İnsan gözünün hayret verici yapısında dahi yer olan renkler, pigment hücrelerinin beyne gönderdiği elektrik sinyalleri vasıtasıyla algılanır. Bu hücrelerin zarar görmesi insanın çevredeki renkleri de farklı algılamasına, bir başka değişle dünyayı farklı şekilde görmesine neden olur. Sıcak ve soğuk olarak tabir edilen renklerin insan üzerinde sakinleştirici, dinlendirici, tetikleyici, rahatsız edici ve hatta acıktırıcı bir etkisi dahi olduğuna dair araştırmalar bulunmaktadır. Bazı insanların içinde binlerce kıyafet olan mağazalara girdiğinde onca kıyafet arasından bazı renklere sahip olan ürünlere yöneldiğine dair çalışmalar yapılmış ve her insanın birçok farklı nedenden ötürü ilgisini çeken temel renkler olduğuna dair sonuçlar elde edilmiştir.

İnsanoğlunun hangi renkleri neden kendine daha yakın bulduğu, insan psikolojisini de ilgilendiren oldukça karmaşık bir konudur. Çocukluk yıllarında yaşanan olaylar ve bu olaylarda yer alan objelerin renkleri ilerleyen yıllarda kişi farkında olmasa dahi bilinçaltının bir takım renklere karşı tepki vermesine dahi neden olabilmektedir. Dekorasyonda da büyük önem arz eden renkler, etkileriyle odaların hangi renge boyanacağını belirler. Yatak odalarında dahi sakin bir etki için mavi ve yeşil tonları tercih edilirken, salonların daha görkemli bir tasarıma sahip olması için sıcak renkli objeler kullanılır. Pazarlama ve reklamcılığın da temelinde, insanoğlunun renklere gösterdiği tepkinin doğru şekilde kullanılması yatar. Binlerce ve hatta on binlerce ürünün yer aldığı dev süpermarketler tüketicilerin ilgisini çekmenin tek yolu, doğru renklerin kullanıldığı ambalajlar tasarlamaktır.

İnsanların alışveriş alışkanlıkları üzerine yapılan araştırmalarda bazı insanların satın alacağı ürünleri fiyatlarına göre değil, ambalaj tasarımlarına göre tercih ettiği ancak bu durumdan kendisinin dahi haberdar olmadığı ortaya çıkmıştır. İnsanlar elbise seçerken modeller ve beden gibi özelliklerden ziyade ilk olarak kıyafetin sahip olduğu renge göre bir beğeni davranışı geliştirmektedir. Onlarca yıldır birçok renge çeşitli simgesel anlamlar yükleyen insanoğlu, elbiselerle sosyal statünün belirlenmesi için dahi renkleri kullanmıştır. Beyaz saflığın ve iyiliğin rengiyken, siyah kimilerine göre kirlenmişliğin kimilerine göre ise asaletin rengi olmuştur. Genel olarak renklerin belirli anlamlara sahip olduğuna dair düşünceler insanlara kabul ettirilmiş ve pek çok insan bu anlamları kabul etmiştir.

Beyaz: Temizliğin ve masumiyetin rengidir.

Siyah: Bazen asaletin ve gizemin bazen de hırsın ve kötülüğün simgesidir.

Kırmızı: Kalp atışlarının hızlanmasına neden olduğu söylenen kırmızı, heyecanın ve kışkırtıcılığın rengi olarak kabul edilir.

Sarı: Güneşin rengi olduğu için oldukça farklı anlamlar yüklenmiştir.

Yeşil: Doğanın rengi olduğu için huzuru, sakinliği ve dinginliği ifade eder.

Mor: Gizemin ve bilinmezliğin rengidir.

Mavi: Rahatlatıcı hisler uyandırdığı ve bu nedenle de sakinleştirici bir etkiye sahip olduğu söylenir.