Pers Krallığı

Tarih boyunca insanlar tarafından kurulan en büyük ve en güçlü devletlerden biri olan Pers Krallığı, M.Ö. 550 civarında kurulmuş ve M.S. 330 yılına kadar İran merkezli bir şekilde yönetilmiş bir krallıktır. Antik İran’da kurulmasına rağmen sınırlarını muazzam bir şekilde geliştiren Pers Krallığı’ndan tarihi kaynaklarda “Persler” olarak bahsedilir. Çoğu insan Persler, İran ve Farslar arasındaki bağlantı hakkında kafa karışıklığı yaşar. Persler aslında Farsların İslamı kabul etmeden önceki isimleridir yani Antik Çağ Farslılarına Persler denmektedir. Ahameni İmparatorluğu olarak da bilinen Pers Krallığı, bilinen insanlık tarihinin en önemli devletleri arasındadır.

Büyük Kiros(Kyros, Büyük Keyhüsrev, Kuraş) olarak tanınan Pers hükümdarının bayrağı altında M.Ö. 550 civarında birleşen Persler, kuzeylerinde bulunan Medleri tarih perdesinden silmiş ve böylece bu büyük devletin ilk adımını atmışlardır. Devlet kimliği kazanan Persler daha sonra Büyük Kiros önderliğinde fethe çıkarak Fenike ve Babil gibi dönemin en büyük ticaret merkezlerini ele geçirmiştir. Ermenistan, Lidya ve Anadolu topraklarını da sınırlarına dahil eden Pers Krallığı askeri gücü kadar ekonomik anlamda da son derece zengin bir devlet haline gelmiştir.

Babil aldıktan sonra Büyük Kiros kendini “Babil Kralı” ilan ederek fetih hareketine devam etmiştir. Mısır seferi öncesinde İskit Saka Krallığı ile girilen savaşta Büyük Kiros’un ölmesi üzerine yerine oğlu Kambis geçmiştir. Kambis Pers ordusunu Kartaca’ya kadar iletmeyi başarmışsa da, Kartacalıları malup etmeyi başaramamış ve sonrasında yaşamını yitirmiştir. Kambis’in ölümünden sonra Pers Krallığı içinde huzursuzluk başlamış ve bazı kabileler isyan etmiştir. Pers Krallığı’nın bu dönemde başına geçen ve günümüzde en ünlü Pres Kralı olarak adlandırılan 1. Darius, devlet içindeki huzursuzlukları başarılı politikalar ile bastırmıştır.

1. Darius’un imparatorluğun başına geçmesi ile yeni bir fetih dönemi içine giren Persler, sınırlarını Hindistan’a kadar genişletmiştir. 1. Darius Kafkasya’da daha fazla ilerlemek istese de Kafkas halkı Perslere geçit vermemiştir. Sonrasında rota değiştiren Darius batıya yönelerek Makedonya da dahil tüm Trakya’yı ve Ege’yi almıştır. 2. Artakserkes dönemi itibarıyla çöküş sinyalleri veren Pers Krallığı, 3. Darius döneminde Büyük İskender tarafından tarih sayfalarına gömülmüştür. Mezopotamya kadar olmasa da bilim ve teknik anlamında ileri bir devlet olan Pers Krallığı, bilinen en büyük Orta Doğu merkezli devlet olarak kabul edilmektedir.