Gordion Düğümü

Gordion Düğümü, bilinen medeniyet tarihinin en büyük hükümdarları arasında gösterilen Büyük İskender ile ilgili anlatılan oldukça ünlü bir efsanedir. Büyük İskender’in tarih sahnesinin en ünlü isimlerinden biri olmasından dolayı yüzyıllar boyunca anlatılan bu hikaye, birçok dile çevrilmiş ve bu nedenle de çeşitli metaforların ve deyimlerin oluşmasına neden olmuştur. Bazı büyük sorunların üstesinden gelmek için güç kullanılması gerektiğini ya da sorunun kaba kuvvet kullanılarak çözüldüğünü ifade etmek için kullanılan bir metafor haline dönüşen Gordion Düğümü, M.Ö. 3. yüzyılda yaşandığı söylenen bir olayı anlatmaktadır.

Efsaneye göre Frigler, uzun süre boyunca bir hükümdar aradıktan sonra içlerinden çıkan bir kahinin tavsiyesini dinleyerek şehre “öküz arabasıyla” giren ilk adamı kral yapmaya karar verir. Friglerin M.Ö. 1200’lerde Trakya üzerinden Anadolu’ya girdiği ve M.Ö. 750’lerde tarih perdesinde sahne almaya başladığı düşünülmektedir. Ünlü Kral Midas’ın babası olan ve efsaneye de adını veren fakir köylü Gordion’un kente girdiğini gören Frigler sevinir ve Gordion’u yeni kralları olarak kabul eder. Gordion’un şehre girerken bindiği öküz arabasını tapınağa koyan Frigler, öküz arabasını tanrıları Sabazios’a adar(Frig tanrısı Sabazios, Eski Yunan medeniyetindi Zeus olarak bilinmektedir).

Efsanenin “Gordion Düğümü” düğümünü almasının sebebi ise, Gordion’un öküz arabasının tapınağa kızılcık dallarıyla bağlanmasıdır. Oldukça sağlam bir şekilde bağlanan öküz arabasının kızılcık dallarından oluşan düğümlerini çözmeyi başaran kişinin, tüm Asya’nın hükümdarı olacağı söylenir. Tapınak, öküz arabası ve kızılcık dallarından oluşan düğümle ilgili bu hikaye kısa süre içinde yayılır. M.Ö. 334 yılında Büyük İskender Gordion kentine gelince ilk iş olarak bu tapınağa gider ve düğümü çözmeye çalışır. Ancak Büyük İskender Kral Gordion’un öküz arabasını tutan kızılcık dalı düğümü ne kadar uğraşsa da çözemez.

Bu dönemde Perslere karşı çok büyük zaferler kazanan Büyük İskender gerçekten de tüm Asya’yı ele geçirebilecek bir konumdadır. Ancak Büyük İskender Gordion Düğümü’nü çözmek için uğraşırken sabrı tükenir ve sinirlenerek kılıcına davranır. Tek bir vuruşla hızlı bir şekilde düğümü kesen Büyük İskender, böylece kehaneti de yerine getirmiş olur. Ancak 33 yaşında tuhaf ve ne olduğu bilinmeyen bir ateşli hastalığa yakalanan Büyük İskender, Asya’nın hükümdarı olamadan erken yaşta dünyaya veda eder.

Frig bilgeleri Büyük İskender’in sabır göstererek Gordion Düğümü’nü çözmek yerine acele ve sinir ile kılıcını kullandığı için lanetlendiğini söyler. Büyük İskender’in düğümü çözerken kılıca başvurmasının büyük bir lanet manasına geldiğinin söylenmesi üzerine bu hikaye daha da ünlenmiş ve Gordion Düğümü ismiyle günümüze dek ulaşmasını sağlamıştır.

Rahnansaika