Eskimoların yaşamı

Sibirya kökenli bir halk olan Eskimolar, toplayıcı ve avcı bir toplumdur. Eskimoların etnik kökenleri her ne kadar Sibirya’ya dayansa da, günümüzde Sibirya bölgesinde yaşayan Eskimoların sayısı oldukça azdır. Günümüzde Eskimo nüfusu daha çok Grönland ile Kuzey Amerika Arktik Bölgesi’nde yoğunlaşmıştır. Arktik Bölgesi’nin birincil yerel halkı olarak kabul edilen Eskimolar, uzun yıllardır burada yaşadıklarından Sibirya’dan ziyade bu bölgelerin yerlisi olarak kabul edilmektedir. Aleutlar ve Eskimolar olmak üzere temel iki sınıfa ayrılan bölge yerlileri, dil ve kültür bakımından birbirine benzerlik gösterir.

Kuzey Amerika’nın Arktik Bölgesi ile Grönland civarında yaşayan yerel halk olarak kabul edilen Aleutlar ve Eskimoların toplam nüfusu yaklaşık olarak 100 bindir. Ancak bu 100 binlik nüfusunda 2 bin 500 civarındaki bölümü Aleutlardan oluşmaktadır. Bu nedenle Eskimoların gerek nüfus açısından gerekse de bölgedeki yerleşimleri açısından birincil yerli halk olduğu söylenmektedir. Dilleri üzerine yapılan çalışmalar sonucunda Eskimoların Asya dillerine benzer yapıdaki bir dil konuştuğunun saptanması üzerine, bilim insanların Bering Boğazı fikrine daha sıcak bakmıştır. M.Ö. 30.000 civarından itibaren soğuk iklim nedeniyle donan Bering Boğazı, Asya halklarının Amerika kıtasına geçmesine neden olmuştur ki, Eskimoların da bu halklar arasında yer aldığını düşünülmektedir.

Günümüzde Kamçatka olarak bilinen bölgeden Bering Boğazı’nın donması ile Kuzey Amerika’ya geçen Eskimoların, daha sonraki süreç içinde kıtanın Kuzey bölümlerine yayılarak yerleşik yaşama geçtiği söylenmektedir. Eskimolar ile Aleutların dillerindeki ok ve yay kelimelerinin birbirleri ile aynı olması, bu iki halkın denizde avlanma tekniklerini geliştirmeden önce birlikte yaşadığını göstermektedir. Eskimoların Asya’ya dayanan kökenleri, daha sonralarında Kızılderililerin de Asyalı olduğuna dair iddiaların dile getirilmesine neden olmuştur. Bir dönem ülkemizde de geniş yankı bulan iddialardan bir diğeri ise, Kızılderililerin Orta Asya Türk boylarından olduğu ve Bering Boğazı’nın donması ile Amerika’ya yerleştiği üzerinedir. Kızılderililerin aslında Türk olduğunu savunan bu teoriye benzer iddialar Eskimo halkı için de daha farklı biçimde söylenmiştir.

Eskimo halkı kendi arasında kökenlerine göre üç temel gruba ayrılır: Sirenik Eskimolar, Yupik Halklar ve İnuit Halklar. Grönland ve Kuzey Amerika’da yaşayan Eskimoların temel geçim kaynakları deniz avcılığı olsa da, Asya’ya dayanan kökleri düşünüldüğünde araştırmacıları denizciliğin daha sonradan öğrenildiğini düşünmektedir. Eskimolar ile Aleutların kullandığı ok ve yay gibi kelimeler benzer olsa da, denizcilik ile ilgili tabirlerin büyük çoğunluğu birbirinden farklıdır. Bu durum, Eskimolar ile Aleutların birlikte Asya’dan Amerika’ya geçtiğini ve ayrıldıktan sonra bağımsız olarak deniz avcılığını öğrendiğini gösterir.