En eski insan fosili

Bilim tarihinin en önemli konularından ve pek çok insanın yaşamı boyunca cevabını aradığı “insanoğlunun nereden geldiği” sorusu, fosil kayıtlarının araştırılmasıyla çözülmesi umut edilen heyecan verici bir araştırma olmuştur. Yüzyıllar öncesinde dahi meraklı kaşifler, bilim tutkunları ve doğa bilimciler tarafından araştırılan fosillerde insanoğlunun atalarına ait bulgulara ulaşılmaya çalışılmıştır. Günümüzde bilim literatüründe hakim olan görüş; en eski insan fosilinin 7 milyon yıl kadar öncesine tarihlenen ve Afrika’daki Çad Cumhuriyeti’nde bulunan fosiller olduğu yönündedir. İnsanoğlunun en yakın atası olarak kabul edilen ve “Sahelanthropus tchadensis” şeklinde isimlendirilen bu fosillerin, insan özelliğine sahip olduğu ve bu nedenle modern insanın en eski akrabaları olduğu düşünülmektedir. Şüphesiz bu görüşlerin bilimsel yönteme bağlı olan bilim insanlarının natüralist bakış açısıyla değerlendirildiğinin de en baştan söylenmesi gerekir.

Bilim insanlarının evreni incelerken kullandığı bakış açısı; felsefi düşünce olarak “metodolojik natüralizm” olarak isimlendirilebilir ki, bu düşünce sisteminde materyalizm hakim olduğu için insanoğlunun evrimleşerek günümüzdeki halini aldığı kabul edilir. Bu bakış açısıyla fosil kayıtları incelendiğinde, “insansı” olarak nitelendirilen ve iskelet yapısı itibarıyla insanoğluna benzeyen canlıların kalıntıları da insan fosili olarak değerlendirilebilmektedir. 7 ila 5 milyon yıl öncesine kadar uzanan bir döneme ait fosilleri inceleyen bilim insanları, bu fosillerin evrim sürecinin ilk basamaklarında olan “ilkel insan” olduğuna dair görüşler belirtmektedir. İnsan fosillerinin incelenmesi bilimsel olarak “Primatların” incelenmesi manasına gelir.

Bilimin takındığı bakış açısıyla fosil kayıtları incelendiğinde en eski insan fosili arayışının konusu Primatlardır. Beyin yapısı iri olan yüksek memeliler manasına gelen Primat evrimsel gelişim modelini esas alan bilimsel görüşte; insan, goril, şempanze, gibon ve orangutanları kapsamaktadır. Evrimsel gelişim modelini benimseyen bilim insanları modern insan için bilindiği üzere “Homo-Sapiens” tabirini kullanmakta ve günümüz insanı da bu bağlamda Primatlara dahil olmaktadır. En eski insan fosillerinin ait olduğu düşünen 7 milyon yıllık fosiller de Primat olarak ifade edilen bu ailenin mensuplarıdır. Bu bakış açısı ile fosil kayıtlarını inceleyen bilim adamları Primat fosilleri arasında yapı itibarıyla modern insana yani Homo Sapiens grubuna en çok benzeyen örnekleri incelemektedir.

En eski insan fosili olarak ifade edilen fosiller, insana en çok benzeyen primatlardır. Evrimsel gelişim modeline göre modern insan sırasıyla ; hayvanlar, omurgalılar, memeliler, primatlar ve insansılardan evrimleşmiştir. En eski insan fosillerinden kasıt; önmaymunlar, maymunlar ve insansıların dahil olduğu primat grubuna ait olan fosil kayıtlarıdır. Tüm bunların dışında unutulmaması gerekir k; bilimsel olarak modern insan tanımına “anatomik benzerlik açısından” uyan en eski fosiller, günümüzden yaklaşık olarak 190-200 bin yıl öncesine tarihlendirilmektedir.