Çağdaş sanat akımı

Kavramsal olarak tanımlanması en zor olan sanat anlayışlarından biri olan çağdaş sanat, toplumun özellikle 1950’lerden sonra ilgilendiği “küreselleşme, feminizm, teknoloji, biyogenetik, insanın modern çağdaki sosyokültürel değişimi” gibi farklı konularla ilgilenir. Üretim yöntemleri açısından da sanatçıların tamamen farklılaştığı çağdaş sanat akımını kesin bir şekilde tanımlamak mümkün olmasa da, bu tutumun “modern sanat akımının” tamamen zıttı olduğu söylenebilir. 1960’lardan itibaren şekillenmeye başlayan çağdaş sanat akımı, günümüzde birçok sanat tarihçisi tarafından “modern sanat olarak tabir edilen akımın sona ermesi olarak” kabul edilir.

1960’larda gelişimine başlayan ve 1970’lerden itibaren dünya genelinde sanattan mimariye birçok alanda etkilerini göstermeye başlayan çağdaş sanat akımı, günümüzde de etkilerini sürdürmekte ve birçok sanatçı tarafından uygulanmaktadır. Belirli çizgileri ve katı kuralları olmayan sanat anlayışı simgelediği için “çağdaş” olarak isimlendirilen bu anlayış günümüzün modern toplumlarında kabul görse de, hala modern sanat akımına bağlı kalan sanatçılar da bulunmaktadır ki, bu sanatçılar çağdaş sanatçılardan kalın çizgilerle ayrılmaktadır. Çoğu zaman “postmodernizm” ile karıştırılan çağdaş sanatlar, aslında düşünülenden çok daha geniş bir skalaya sahiptir.

Genel olarak modern sanat akımının hakim olduğu modernizm döneminin sona ermesinden sonra sanat anlayışının postmodern hala geldiği düşünülse de aslında postmodernizm; tarihsel bir süreç olarak sanat, sosyoloji, mimari, felsefe gibi alanlardan yaşanan değişim ve bu değişme bağlı olarak gelişen estetik anlayışını ifade etmektedir. Dolayısı ile modernizm sonrası dönem için sanatı postmodern olarak tanımlamak, çağdaş sanatların son derece geniş içeriğini kapsamak için yetersiz kalmaktadır. Günümüzde hakim olan çağdaş sanat akımının bazı eserleri estetik açıdan incelendiğinde postmodern çizgiler taşısa da, çağdaş sanat akımının ürettiği tüm eserlerin bu şekilde tanımlanması mümkün değildir. Kısacası çağdaş sanat akımı; modernizm döneminin sona ermesinin ardından gelişen postmodernizm akımlarını da kapsayan, bunun dışında diğer birçok anlayışı içinde barındıran ve “hala devam eden” bir süreçtir.

Ülkemizdeyse çağdaş sanatlar akımı birçok insan tarafından farklı şekilde algılanmakta ve bunun da en büyük nedeni, Türkçeye geçen bazı tanımların anlam karmaşasına neden olmasıdır. İngilizce olarak “Contemporary Art” olan tanım Türkçeye çağdaş sanatlar olarak geçmiş ve bu kavramın tam karşılığı olarak kabul görmüştür. Lakin devam eden yıllarda İngilizce tanımın tam olarak ifade edilmesi için “güncel sanatlar” ifadesinin kullanılması, insanların sanat anlayışını farklı şekilde yorumlamasına neden olmuştur. Modernizm sonrası dönemde gelişen “pop, dışavurumculuk, gerçeküstücülük, video sanatlar, kavramsal sanatlar” gibi yeni akımlar çağdaş sanatların günümüzde gelişimini sürdüren örnekleridir.

Rahnansaika