Bosna Hersek Katliamı

Bosna Hersek Katliamı, 1992 ile 1995 yılları arasında gerçekleşen Bosna Savaşı esnasında Sırplar tarafından Bosnalı Boşnaklara karşı yapılan bir soykırımdır. Bosna Soykırımı olarak da bilinen Bosna Hersek Katliamından akademik düzeyli yayınlarda Srebrenitza(Srebrenica) Katliamı olarak da bahsedilir. 1992 yılının Nisan ayında başlayan katliam, Sırp güçlerinin Srebrenitza’da yer alan “Bratunac” köyünde yaklaşık olarak 350 Boşnak Müslümana işkence boyutuna varan bir fiziksel baskı uygulaması ile başladı. Ölümcül olarak kabul edilen ve çoğuna göre fiziksel bir baskıdan öte doğrudan işkence olarak nitelendirilmesi gereken bu hareketler hakkında bilgi, ne yazık ki ancak aylar sonra ilgili resimlerin ortaya çıkması ile elde edinilebildi.

1992 yılının Nisan ayında Bratunac köyünde 350 Boşnak Müslümana işkence yapan Sırp güçleriyle ilgili resimlerin dünya basınına sızması ilk bakışta Boşnakların düştüğü zor durumun öğrenilmesi ve bu soykırım niteliği taşıyan olayların son bulmasına neden olacakmış gibi görünse de, takip eden süreç içerisinde Boşnakların lehine herhangi bir gelişme olmadı. Birleşmiş Milletler(BM) ve NATO bu olayların öğrenilmesinden sonra ambargo uygulama kararı alsa da, Sırp kuvvetleri eski müttefikleri olan Ruslardan yardım aldığı için bu ambargodan daha da Boşnak Müslümanlar etkilendi. Devam eden aylar içerisinde Avrupa’nın orta yerinde Boşnak Müslümanların göz göre göre katledildiğinin daha iyi anlaşılması üzerine, dünyanın farklı ülkelerinden pek çok insan bu duruma karşı tepkisini yüksek sesle dile getirmeye başladı.

Her geçen gün Boşnaklara yapılan fiziksel ve psikolojik baskıyla ilgili farklı bir bilginin Bosna Hersek dışına sızması ile birlikte bu olaya tepki gösteren insanlar, küçük de olsa Müslüman Boşnaklara yardım ulaştırmaya başladı. Ancak bu dönemde Boşnakların en büyük umudu olan Müslüman ülkelerin gönderdiği yardımların ne kadarının ihtiyaç sahiplerine ulaştığı ile ilgili birçok iddia bulunmakta ve her ne kadar bu ithamlar kanıtlanamadığı için birer iddia olmanın ötesine geçemese de hala zihinleri kurcalayan bir konu olmayı sürdürmektedir. Bosna Hersek Katliamı süresinde toplamda kaç adet Boşnak Müslümanın öldüğü kesin olarak saptanamamıştır. Olay sonrası 1992-1995 dönemiyle ilgili inceleme yapan “Yugoslavya Savaş Suçları Mahkemesi Savcısı”, öldürülen kişi sayısının 7 binin üzerinde olduğunu belirtmiştir.

Günümüze dek Srebnitza çevresinde yapılan araştırmalar, Sırp güçleri tarafından açılan 40’ın üzerinde toplu mezar olduğunu ortaya çıkarmıştır. Yaklaşık olarak 2 bin Boşnak ile ilgili kimlik tespit çalışması yapılmış olmasına rağmen ceset torbaları içinde parçalanmış olarak bulunan binlerce Boşnak ile ilgili herhangi bir kimlik tespiti şuana dek yapılamamıştır. 1992 ile 1995 yılları arasında gerçekleşen Bosna Hersek Katliamı sırasında ölen toplam kişi sayısı, Uluslararası Kızılhaç Örgütü verilerine göre 300 binin üzerindedir. Bu toplam ölü sayısının yaklaşık olarak 200 bini Boşnaklara ait olmakla birlikte katliam sonucu öldürülenlerle ilgili “yalnızca Srebnitza çevresiyle ilgili” bilgi bulunmaktadır. Srebnitza bölgesi haricinde de Sırpların Boşnakları katlettiğine dair pek çok iddia bulunmasına rağmen, bu iddialar ile ilgili kesin bilgiler henüz bulunamamıştır.

Rahnansaika