Bilimsel araştırma yöntemleri

Bilimsel yaklaşım ile evrende ve kuşkusuz evrenin bir parçası olan dünyamızda gerçekleşen bir olayın anlaşılabilmesi için bir takım yöntemlerin doğru sıra ile uygulanması gerekir. Bilimsel yöntem olarak da adlandırılan bu araştırma yöntemleri, bilgi edinmek için bilim adamının yaklaşım tarzının ne şekilde olması gerektiğini ve bu yaklaşım esnasında ne tür teknikler kullanılması gerektiğini belirler. Bilimsel yöntem ile bilgi edinme insanlık tarihinin ilk dönemlerinden beri yapılan çalışmalardan elde edilen bilgilerin üst üste eklenmesiyle oluştuğundan, her bilim adamı uyguladığı bilimsel araştırma yöntemleri ile bir sonraki nesle yeni bilgiler aktarmaktadır.

Bilimsel yaklaşım ile elde edilen bilginin güvenilirliğinden kesin bir biçimde emin olmak ancak güvenilir bir betimleme ve araştırma yapılmasıyla mümkün olmaktadır. En basit anlatımla bilimsel araştırma yöntemlerini sıralamak gerekirse;

  1. Evrende gerçekleşen herhangi bir olayın gözlemlenmesi
  2. İlgili olayın gözlemlenmesiyle elde edilen tutarlı ancak “kesinliği olmayan” hipotezin geliştirilmesi yani olaya deneysel bir açıklama getirilmesi
  3. Olayın nasıl gerçekleştiğini belirlemek için oluşturulan hipotez üzerinde bir takım tahminlerin yürütülmesi
  4. Yapılan tahminlerin doğruluğunun anlaşılması için bazı deneylerin ya da ek gözlemlerin yapılmasıyla hipotezin tutarlılığının test edilmesi
  5. Eğer yapılan deneyler veya ek gözlemler sonucunda ilgili olayla ilgili tutarsızlık devam ediyorsa bu adımların tekrarlanması, şayet deneyler tutarlı sonuçlar elde edilmesi sağlıyorsa da teori(kuram) geliştirilmesi

Bilimsel araştırma yöntemleriyle evrendeki herhangi bir olayın gözlemlenmesi esnasında uygulanan gözlemler ve deneylerden tutarlı sonuçların elde edilmesi çok önemlidir. Şayet bilim adamı uğraşlarına rağmen tutarlı sonuçlar elde edemiyorsa yukarıdaki sıralamada bulunan 3. ve 4. maddeleri tekrar uygulamalıdır. Tam tutarlı bir bilgi edinildiğindeyse bilim adamı artık daha sağlam bir şekilde fikir yürütebileceği ve ilgili olayın gelişimi, oluşumu ve etkileriyle ilgili bazı açıklamalar getirebileceği bir teori geliştirebilir.

Bilim adamı teori oluşturarak gözlemlediği olayla ilgili tutarlılık gösteren önermelerde bulunabilir ve daha kolay bir açıklanabilen bir önermeler grubu üzerinde çalışabilir. Böylece ilgili olayın fark edilmesiyle başlayan süreç sonrasında olayın tanımlanması, gerekli bilgilerin elde edilmesi, hipotezin inşa edilmesi, çözüm yollarının araştırılması ve son olarak da olayla ilgili belirli bir sonuca varılması şeklinde devam eder. Tüm bu bilimsel araştırma yöntemleriyle ilgili bilim felsefesiyle ilgilenen birçok ünlü isim oldukça sert eleştirilerde bulunmuş ve gerçeğin elde edilmesi için tek bir yöntemin uygulanmasının “genelleştirme yaparak her şeyin temelleştirilmesine” neden olacağını savunmuş ve savunmaya da devam etmektedir.

Rahnansaika